Η δομή της πρότασης

Απλή πρόταση

 

Μια ομάδα λέξεων που μας δίνει ένα ολοκληρωμένο νόημα λέγεται απλή πρόταση. Π.χ.:

- Ο Γιώργος ξαπλώνει.
- Ο σκίουρος πήδηξε από το δέντρο.
- Το μολύβι μου είναι ξυσμένο.

 

Το Υποκείμενο

Το πρόσωπο, το ζώο ή το πράγμα που κάνει ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση λέγεται υποκείμενο. Για να βρούμε το υποκείμενο σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "ποιος;". Π.χ.:

- Η μητέρα μαγειρεύει. (Ποιος μαγειρεύει; - Η μητέρα.)
- Η τηλεόραση  χάλασε. (Ποιος χάλασε; Η τηλεόραση.)

Το Ρήμα

Η λέξη που φανερώνει τι κάνει, τι παθαίνει ή σε ποια κατάσταση βρίσκεται το  υποκείμενο λέγεται ρήμα. - Για να βρούμε το ρήμα σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "τι κάνει;". Π.χ.:

- Η μαθήτρια διαβάζει. (Τι κάνει η μαθήτρια; - Διαβάζει.)
- Το μωρό κοιμάται. (Τι κάνει το μωρό; -Κοιμάται.)

 

Προσοχή: Το ρήμα συμφωνεί πάντα με το υποκείμενο ως προς το πρόσωπο και τον αριθμό.

 

Το Αντικείμενο

Η λέξη που μας δείχνει πού πηγαίνει η ενέργεια του υποκειμένου λέγεται αντικείμενο. Για να βρούμε το αντικείμενο σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "τι;". Π.χ.:

- Η Βέρα ανοίγει τα δώρα της. (Τι ανοίγει η Βέρα; - Τα δώρα της.)

- Ο παππούς ποτίζει τα λουλούδια. (Τι ποτίζει ο παππούς; - Τα λουλούδια.)

Θυμάμαι ότι:
Γράφουμε πάντα με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα κάθε πρότασης.
Βάζουμε πάντα τελεία ( . ) στο τέλος μιας πρότασης.

 

Ώρα για εξάσκηση:

- Το Υποκείμενο

- Το Ρήμα

- Το Αντικείμενο