Ευθύς και πλάγιος λόγος - Το πιο γλυκό ψωμί

Ευθύς Λόγος

Ευθύς λέγεται ο λόγος  μέσω του οποίου μεταδίδονται τα λόγια ενός προσώπου άμεσα, δηλαδή έτσι ακριβώς όπως τα είπε. Π.χ: 
- Θα φύγω σε λίγο. 
- Γιατί; 
- Θυμήθηκα πως έχω κάποια δουλειά. 
- Εντάξει, τα λέμε άλλη φορά.

Πλάγιος λόγος

Πλάγιος λόγος λέγεται ο λόγος μέσω του οποίου μεταδίδονται τα λόγια ενός προσώπου έμμεσα, δηλαδή όχι ακριβώς όπως τα είπε αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα τρίτο πρόσωπο. Π.χ.: 
Ο Γιάννης τον ρώτησε γιατί φεύγει. 
Εκείνος απάντησε πως έχει κάποια δουλειά.

Για να μετατρέψουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο: 

1. Προσθέτουμε τα ονόματα των προσώπων,
2. Βάζουμε συνδέσμους για να ενώσουμε τις προτάσεις
3. Χρησιμοποιούμε ρήματα όπως "ρώτησε", "απάντησε", "είπε" κ.ά.
4. Αλλάζουμε το πρόσωπο των ρημάτων από πρώτο σε τρίτο.
5. Παραλείπουμε τις παύλες.

Π.χ.:

Ευθύς λόγος: - Έχεις πολλή δουλεία; 
Πλάγιος λόγος: Ο Δημήτρης τον ρώτησε αν έχει πολλή δουλειά.

"ο Δημήτρης", "τον" (δηλαδή αυτόν) >>> μπαίνουν τα πρόσωπα 
"αν" >>> μπαίνει ο σύνδεσμος που ενώνει τις προτάσεις 
"ρώτησε" >>> το ρήμα που χρησιμοποιούμε 
το ρήμα "έχεις" >>> μπαίνει σε τρίτο πρόσωπο "έχει"

Προσοχή:

Στον ευθύ λόγο τα λόγια ενός προσώπου μπορεί να είναι μέσα σε εισαγωγικά («»), ενώ προηγείται διπλή τελεία (:). Στην περίπτωση αυτή όταν μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο, παραλείπουμε τα εισαγωγικά και τη διπλή  τελεία, ενώ κάποιες λέξεις μπορεί να αλλάξουν ανάλογα με το νόημα. Π.χ.:
Ευθύς λόγος: Ο δάσκαλος είπε: «Ανοίξτε τα βιβλία σας». 
Πλάγιος λόγος: Ο δάσκαλος είπε ν' ανοίξουν τα βιβλία τους.

Πηγή  e τάξη